Het boek The Kingdom That Was Not of This World: Chronicle of an Unproclaimed Republic werd in 2015 uitgegeven door Valentina Publishers. Dit non-fictiewerk is geschreven door Marcos Costa en ik heb het gelezen in de Kindle-versie. Marcos Costa overwoog aanvankelijk architect te worden, maar veranderde al snel van gedachten en ging geschiedenis studeren UNESP – Assis-campus. Hij behaalde een Master en een Ph.D. in sociale geschiedenis, ook van UNESCO.
Marcos Costa is historicus, universiteitsprofessor, onderzoeker en schrijver. Hij is auteur van talloze artikelen die zijn gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften, evenals de boeken The Obscure Book of the Discovery of Brazil, The History of Brazil for Those in a Rush, en The Man Who Did Not Want to Be Immortal.
In het boek kunnen we de grootste historische figuren uit de periode van het Braziliaanse rijk vinden, van het onafhankelijkheidstijdperk met Pedro I tot de chaotische dagen van de ‘proclamatie’ van de republiek. Marcos Costa onthult de backstage van een machtsstrijd die begon in 1831 en waarbij niemand minder dan enkele sleutelfiguren uit onze geschiedenis betrokken zijn.
Aan de ene kant zijn er de monarchisten, de nouveau riche, D. Pedro I, hertog van Caxias, Baron de Mauá, D. Pedro II, prinses Isabel en graaf D'Eu. Aan de andere kant zijn er natuurlijk de republikeinen, de slavenhouders, de koffieboeren, Baron van Cotegipe, Benjamin Constant, Quintino Bocaiúva en Floriano Peixoto.
Het is een uitstekend boek om de periode van het Braziliaanse rijk te begrijpen, om het hele complot te begrijpen dat zich ontvouwde toen Dom Pedro II erin slaagde de boel bij elkaar te houden met zijn trouwe vriend Caxias en de weg vrij te maken voor een mogelijke derde regering met prinses Isabel. De titel van het boek komt voort uit een gesprek tussen Pedro II en minister Saraiva, waarin de keizer vraagt waarom er geen derde regering met prinses Isabel zou kunnen komen, en hij antwoordt: "Omdat uw koninkrijk niet van deze wereld is."
Pedro I, José Bonifácio, Pedro II, prinses Isabel en vele anderen waren ervan overtuigd dat de slavernij moest worden afgeschaft. De slavernij was een gevolg van meer dan 300 jaar kolonisatie en het was een enorme strijd om er een einde aan te maken tijdens de periode van het Braziliaanse rijk. De landeigenaren waren de elite van die tijd en waren een groot voorstander van slavenarbeid.
Het beëindigen van de slavernij en het hebben van betaalde werknemers was iets wat geen enkele slavenhouder wilde. Baron van Mauá was zelfs zijn tijd vooruit. Zijn werknemers waren allemaal in loondienst en hij werd de rijkste man in het Braziliaanse rijk, wat de slavenhouders grote zorgen baarde.
Het hele Republikeinse ideaal ontstond destijds met de steun van de plantage-eigenaren, die lijnrecht in strijd waren met het groeiende monarchale sentiment in het land, dat lange tijd de boventoon had gevoerd aan het Braziliaanse hof. Wat er in 1889 gebeurde was geen proclamatie, maar een staatsgreep, en in dit boek maakt de auteur dat heel duidelijk met verschillende details en een tijdlijn die de lezer aandachtig houdt voor elk detail van de chaos die plaatsvond in de stad Rio de Janeiro. in 1889.
Chaos in de zin van een fatale klap voor de moraliteit van het land, aangezien er geen gewapende opstand heeft plaatsgevonden; alles gebeurde in het geheim, zonder dat de bevolking er iets van wist. In de geschiedenis van Brazilië gebeurde er iets dat elders niet voorkwam. In 1889 vond er een revolutie plaats, niet om veranderingen teweeg te brengen, maar om de idealen van de slavernij in stand te houden, met andere woorden, een niet-progressieve revolutie maar een ‘conservatieve revolutie’. Ironisch genoeg, nietwaar?
In het boek schetst de auteur duidelijk het traject van de regering in de strijd tegen de slavernij, de afstemming op de derde regeerperiode, en belicht hij andere sleutelmomenten uit die periode. Ik ben echter van mening dat er te weinig nadruk wordt gelegd op het uitleggen van de acties van de keizer tijdens de staatsgreep. Niettemin leest het boek gemakkelijk zonder veel uitweiding.
“En de mensen… de mensen zijn, zoals altijd, overgeleverd aan hun eigen lot, hun verschrikkelijke lot.” –Marcos Costa
Referentie: COSTA, Marcos. Er is nog geen wereldtijdperk: de kroning van een republiek is niet uitgeroepen. Brazilië: Editora Valentina, 2015.
Matheus Araújo
Matheus is ondernemer bij Araujo Media, waar hij CEO en Creative Director is. Hij deelt analyses op zijn persoonlijke blog "blog.matheusaraujo.me" en volgt momenteel een graad in Advertising and Propaganda. Bovendien heeft hij een passie voor geschiedenis, met name die van Brazilië, wat hem ertoe bracht de oprichter en redacteur van het Brazilian History-portaal te worden.
