Het boek 1942: Brazilië en zijn bijna onbekende oorlog, geschreven door João Barone, biedt een gedetailleerde analyse van Brazilië's deelname aan de Tweede Wereldoorlog, een hoofdstuk in onze geschiedenis dat vaak over het hoofd wordt gezien. Barone, een muzikant en onderzoeker, is ook de zoon van een voormalige soldaat van de Braziliaanse Expeditiemacht (FEB), en zijn werk weerspiegelt een persoonlijke en grondige benadering van de ervaring van Braziliaanse soldaten die naar de oorlog gingen.
Het verhaal is verdeeld in twee hoofddelen: ten eerste de historische en diplomatieke context die Brazilië ertoe bracht om zich te verbinden met de geallieerden tijdens de Tweede Wereldoorlog, en ten tweede de directe betrokkenheid van Braziliaanse troepen bij het conflict. In 1942, Getúlio Vargas's kwam onder druk te staan tussen de invloeden van de Verenigde Staten en Duitsland, vooral nadat Duitse onderzeeërs Braziliaanse schepen aanvielen. Dit leidde tot publieke verontwaardiging en was een cruciale factor in het besluit van het land om de oorlog te verklaren aan de asmogendheden.
Barone onderzoekt ook de uitdagingen waarmee Braziliaanse soldaten te maken kregen, die vaak te maken hadden met ontoereikende training, beperkte wapens en slechte fysieke en psychologische voorbereiding. Niettemin speelde de FEB een belangrijke rol in belangrijke veldslagen, met name in de bergen van Italië, waar Braziliaanse pracinhas deelnamen aan de beroemde verovering van Monte Castelo en andere strategische operaties.
De auteur verrijkt het verslag met getuigenissen van veteranen, historische archieven en foto's, waardoor lezers inzicht krijgen in het dagelijks leven van de soldaten en de complexiteit van de oorlog. Barone werpt niet alleen licht op historische gebeurtenissen, maar brengt ook een eerbetoon aan de pracinhas, waarbij hun moed en de erfenis van hun deelname worden benadrukt. Het boek is verplichte kost voor iedereen die de rol van Brazilië in het wereldwijde conflict beter wil begrijpen, waarbij respectvol en nauwgezet de betrokkenheid van Brazilië wordt besproken en tegelijkertijd reflectie op de herinnering en erkenning van FEB-veteranen in onze geschiedenis wordt aangemoedigd.
Het boek 1942: Brazilië en zijn bijna onbekende oorlog, geschreven door João Barone, is gestructureerd in drie hoofdstukken, voorafgegaan door een voorwoord en verdeeld in verschillende subhoofdstukken die elk thema ordenen en uitdiepen. Het is een werk dat rijk is aan historische details en onthullingen. Het voorwoord springt er op zichzelf uit, waarbij de auteur zijn persoonlijke ervaring en frustratie deelt met de terughoudendheid van zijn vader over zijn deelname aan de oorlog, wat zijn interesse wekte om de rol van Brazilië in dit wereldwijde conflict te onthullen. Dit eerste verslag legt een intieme en emotionele verbinding vast die door het hele verhaal heen blijft bestaan.
De schrijfstijl van de auteur is educatief en objectief. Aan het begin geeft hij duidelijk het doel van het boek aan, waarbij hij personages en historische contexten introduceert die de weg vrijmaakten voor Brazilië's toetreding tot het conflict. De lay-out, gedetailleerd en georganiseerd, verdient lof omdat het het volgen van historische draden vergemakkelijkt en parallelle gebeurtenissen op een visueel aangename manier verweeft.
De auteur neemt een kritisch standpunt in over de regering van Getúlio Vargas en richt zich op de autoritaire vooringenomenheid van zijn regime. Hij aarzelt niet om de term "dictator" te gebruiken om Vargas te beschrijven, waarbij hij zijn antidemocratische acties in een tijd van onzekerheid benadrukt. Deze politieke analyse voegt diepgang toe aan het werk en helpt lezers de tegenstrijdigheden te begrijpen van een regering die zich aansloot bij democratische machten terwijl ze thuis een dictatuur in stand hield.
Een van de grootste bijdragen van het boek is de fotogalerij. Strategisch geplaatst brengen deze afbeeldingen de beschreven scènes tot leven, wat zorgt voor een visuele en historische onderdompeling die de leeservaring verbetert. Een voorbeeld zijn de communicatieproblemen waarmee Braziliaanse soldaten te maken kregen, van wie er maar weinig Engels spraken, een uitdaging die werd aangegaan door Amerikaanse hulp met wapens, training en strategische vertalingen, een cruciale samenwerking voor operationeel succes.
De auteur presenteert de geopolitieke context van die tijd, zoals Albert Einsteins ontsnapping uit Duitsland en zijn beroemde brief aan Roosevelt, waarin hij waarschuwde voor een nucleaire dreiging. Deze episode was de aanleiding voor het Manhattan Project, dat uiteindelijk leidde tot de creatie van de atoombom. Op deze manier verbindt de auteur de rol van Brazilië met de bredere gebeurtenissen van de oorlog, waardoor de lezer wordt ondergedompeld in een wereldwijd panorama.
De periode na de oorlog wordt gevoelig behandeld, wat Vargas' verwaarlozing van Braziliaanse helden onthult. De soldaten, bekend als pracinhas, keerden ontwapend terug naar Brazilië en mochten hun medailles en uniformen van de Braziliaanse Expeditiemacht (FEB) niet dragen, een poging van de overheid om de publieke opinie te controleren en mogelijke opstanden te voorkomen. Bovendien kregen oorlogsveteranen niet de nodige steun om om te gaan met het fysieke en psychologische trauma dat voortkwam uit de strijd.
1942: Brazilië en zijn bijna onbekende oorlog benadrukt ook de collectieve onwetendheid die ontstond nadat het conflict was afgelopen. In een recent onderzoek dat aan een universiteit werd uitgevoerd, waren de meeste studenten niet op de hoogte van de FEB, en verwarden ze zelfs de afkorting met een spiritualistische federatie. Deze bevinding onthult een mislukking in het bewaren van de historische herinnering aan de FEB, een kritiek die de auteur in de hele tekst aanhoudt. Het boek herinnert ook aan de financiële kosten van de oorlog voor Brazilië, en beschrijft de hoge prijs die het land betaalde voor zijn betrokkenheid: ongeveer 21 miljard Cruzeiros, een schuld die in 12 jaar werd afbetaald. Tot slot reflecteert de auteur op de uniformen van de pracinhas, die Braziliaanse kledij combineerden met stukken die door de Verenigde Staten werden geleverd, een symbolisch beeld van de alliantie en nationale veerkracht.
In de epiloog reflecteert de auteur op de plekken waar Braziliaanse soldaten doorheen trokken en de geschiedenis binnen die regio's, wat suggereert dat het onderwerp een tweede boek zou rechtvaardigen, gezien de rijkdom aan verhalen. Hij bekritiseert ook de Italiaanse regering omdat ze weigerde het land te doneren waar het monument ter ere van de pracinhas staat, een gebruikelijke praktijk voor geallieerde landen.
1942: Brazilië en zijn bijna onbekende oorlog is essentiële lectuur voor degenen die de rol van Brazilië in de Tweede Wereldoorlog en de interne gevolgen van deze deelname willen begrijpen. Het werk redt een bijna vergeten herinnering en opent de deur naar een herwaardering van de impact van de oorlog op het land en zijn soldaten, en geldt als een mijlpaal in de Braziliaanse historische literatuur.
Referentie: BARONE, João. 1942: O Brasil en zijn guerra quase desconhecida. Brazilië: HarperCollins, 2018.
Matheus Araújo
Matheus is ondernemer bij Araujo Media, waar hij CEO en Creative Director is. Hij deelt analyses op zijn persoonlijke blog "blog.matheusaraujo.me" en volgt momenteel een graad in Advertising and Propaganda. Bovendien heeft hij een passie voor geschiedenis, met name die van Brazilië, wat hem ertoe bracht de oprichter en redacteur van het Brazilian History-portaal te worden.
